Tải FREE sách Giấc Mộng Châu Á Của Trung Quốc PDF

LỜI GIỚI THIỆU (Sách của Tom Miller)

Chính sách Đối ngoại của Trung Quốc dưới thời Tập Cận Bình

Dưới thời ông Tập Cận Bình, sự trỗi dậy của Trung Quốc trở nên quyết đoán và cứng rắn hơn, đánh dấu bằng ba “dịch chuyển” quan trọng trong chính sách ngoại giao:

1. Dịch chuyển phương châm: Từ “giấu mình chờ thời” sang “phấn đấu để thành công” (Báo hiệu xu hướng của chủ nghĩa can thiệp nước lớn).
2. Dịch chuyển ưu tiên về phạm vi ảnh hưởng:
   • Trước đây: Giới hạn ở khu vực Đông Á.
   • Hiện tại: Mở rộng ảnh hưởng ra một phạm vi trải dài từ Đông Á sang Trung Á và Nam Á thông qua Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI).
3. Dịch chuyển phương pháp tiếp cận: Quyết định đặt các ưu tiên về chủ quyền lên trên các lợi ích kinh tế và bảo vệ chủ quyền bằng tổng hợp nhiều sức mạnh.

Tầm quan trọng của Ngoại giao Láng giềng

• Châu Á có hơn 40 quốc gia, 15 nước có chung đường biên giới với Trung Quốc.
• Vị trí ưu tiên: Chính sách đối ngoại của Trung Quốc thời Tập Cận Bình xếp “ngoại giao láng giềng” ở vị trí thứ hai, chỉ sau việc cải thiện “quan hệ với các nước lớn”.
• Mục đích: Chính sách ngoại giao láng giềng mới được thiết kế nhằm xua tan sự lo ngại của các nước láng giềng, đặc biệt trong bối cảnh đầu tư quốc phòng của Trung Quốc tăng trưởng liên tục.
• Thông điệp ẩn của cuốn sách: Với tiêu đề ấn tượng, cuốn sách Giấc mộng châu Á của Trung Quốc của Tom Miller ngầm gửi đi thông điệp cho thấy Trung Quốc muốn ở vị trí trung tâm của một châu Á đa dạng và năng động. Trong trật tự cổ xưa, Trung Quốc là quốc gia ở trung tâm, giờ đây Trung Quốc muốn khôi phục lại vị trí ấy.

Tình thế Nước đôi

• Quan điểm của Tập Cận Bình (Hội nghị ngoại giao trung ương 10/2013): Tái khẳng định về “thời cơ chiến lược” và nỗ lực để các nước láng giềng “ngày càng thân thiện hơn về chính trị, có mối quan hệ gần gũi hơn về kinh tế…”.
• Mâu thuẫn: Cùng lúc, ông Tập cũng cho rằng chính sách láng giềng tốt không bao hàm cả những vấn đề về tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền và quyền chủ quyền.
• Hệ quả: Tạo ra tình thế nước đôi: “Trong khi củ cải kinh tế được chìa ra ngày càng nhiều, cây gậy răn đe cũng xuất hiện nhiều hơn.”
• Niềm tin chiến lược: Đây là nguyên nhân nhiều học giả lý giải vì sao trong khi châu Á tăng cường gắn kết kinh tế với Trung Quốc, các nước (có xung đột, tranh chấp, căng thẳng) cũng thiếu niềm tin chiến lược với quốc gia này.
• Góc nhìn từ sách: Tom Miller khéo léo đưa vào những lo ngại không che giấu của xã hội bên cạnh sự hào hứng của các chính phủ.

Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI)

• BRI được giới thiệu là một phần của “Giấc mộng Trung Quốc” do ông Tập Cận Bình đề xướng.
• Mục tiêu: Kế hoạch giàu tham vọng của Trung Quốc nhằm:
  • Giải quyết một số vấn đề kinh tế trong nước.
  • Định hình chính sách đối ngoại mới.
  • Tạo lập phạm vi ảnh hưởng toàn cầu.
• Quyết tâm chính trị: BRI đã chính thức được đưa vào điều lệ đảng (sửa đổi) sau Đại hội 19 (10/2017), khẳng định quyết tâm chính trị.
• Thắng lợi ngoại giao: Kêu gọi được 57 nước gia nhập Ngân hàng Đầu tư Cơ sở hạ tầng Châu Á (AIIB), gửi đi thông điệp: Trung Quốc có thể tự mình thành lập các định chế tài chính quốc tế mới.
• Thử nghiệm vai trò mới:
  • Việc mở rộng đầu tư ra nước ngoài có thể mở đường cho chính sách liên minh của Trung Quốc (trước nay luôn theo đuổi chính sách không can thiệp và không liên minh).
  • Các cảng quan trọng (ví dụ: cảng Gwadar ở Pakistan) hoàn toàn có thể mang tính chất một cảng lưỡng dụng (dân – quân sự).
  • Trung Quốc đang có điều kiện thuận lợi để xây dựng và điều chỉnh năng lực quản trị khu vực của mình, trước khi hướng tới vai trò của một cường quốc có kinh nghiệm quản trị toàn cầu.

Đánh giá về Cuốn sách

• Tác giả và phương pháp: Tom Miller đã thu thập dữ liệu chuyên nghiệp, gặp gỡ các chính khách, chuyên gia nghiên cứu của các nước Campuchia, Việt Nam, Ấn Độ, Sri Lanka, Trung Quốc.
• Nội dung: Tập trung vào quan hệ của Trung Quốc với Đông Nam Á, Nam Á, Trung Á.
• Giá trị: Cuốn sách “Giấc mộng châu Á của Trung Quốc” vừa có dáng dấp của một tập tư liệu đầy đặn, vừa có sự hấp dẫn của những phân tích chuyên sâu, thẳng thắn.
• Hạn chế: Người đọc vẫn chờ đợi nhiều hơn nữa phân tích về quan hệ giữa Trung Quốc với các nước Đông Bắc Á, phản ứng của các cường quốc ngoài khu vực, cũng như một diện mạo phản ứng tích cực của các quốc gia châu Á.
• Vị thế Trung Quốc: Tiếng nói của Trung Quốc trên trường quốc tế đã quan trọng hơn rất nhiều so với trước đây. Trung Quốc đang nỗ lực mở rộng ảnh hưởng ra khu vực châu Á song song với quá trình tìm kiếm ảnh hưởng ở một phạm vi rộng hơn.

TS. Phạm Sỹ Thành Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Kinh tế Trung Quốc – VEPR (VCES)

---

LỜI CẢM ƠN

Cuốn sách này là thành quả của hai năm chu du khắp các vùng biên giới Trung Quốc và các khu vực xa xôi của châu Á. Tác giả Tom Miller gửi lời cảm ơn đến:

• Đồng nghiệp: Gavekal Research (Hong Kong) và Gavekal Dragonomics (Bắc Kinh). Đặc biệt là Arthur Kroeber (khích lệ tác giả đi nghiên cứu) và Louis Gave.
• Những người đã đọc và góp ý: Simon Pritchard, Tom Holland, Udith Sikand, Chris Rickleton, David Eimer, Paul Mooney và David Brown.
• Những người hỗ trợ nghiên cứu và đi lại (tại nhiều địa điểm):
  • Bắc Kinh: (Nhiều cá nhân khác nhau, bao gồm Vương Tập Tư (Wang Jisi) và Tra Đạo Quýnh (Zha Daojiong)).
  • Hong Kong: Gavin Bowring.
  • Côn Minh: Lô Quang Thịnh (Lu Guangsheng).
  • Astana và Almaty: (Nhiều cá nhân khác).
  • Bishkek và Osh: (Nhiều cá nhân khác).
  • Yangon và Mandalay: (Nhiều cá nhân khác).
  • Phnom Penh: Daniel de Carteret, Julian Rake, Sok Siphana và David Van Vichet.
  • Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội: Mike Ives, Nguyễn Thanh Tuấn, Nguyễn Thế Phương, Nguyễn Trung Trực, Tương Lai và Trương Minh Vũ.
  • Singapore: (Nhiều cá nhân khác).
  • Colombo: (Nhiều cá nhân khác).
  • Delhi: (Nhiều cá nhân khác).
  • Washington DC: (Nhiều cá nhân khác).
  • London: (Nhiều cá nhân khác).
  • Oxford: (Nhiều cá nhân khác).
• Gia đình: Vợ Flora, con Harry và Penny. Cuốn sách này dành tặng cho họ.