Tải FREE sách Nhạc Lý Nâng Cao

Mục lục

Bên dưới đây mình có spoil trước 1 phần nội dung của cuốn sách với mục tiêu là để bạn tham khảo và tìm hiểu trước về nội dung của cuốn sách. Để xem được toàn bộ nội dung của cuốn sách này thì bạn hãy nhấn vào nút “Tải sách PDF ngay” ở bên trên để tải được cuốn sách bản full có tiếng Việt hoàn toàn MIỄN PHÍ nhé!

Tải FREE sách Nhạc Lý Nâng Cao - Thực Hành PDF

LỜI MỞ ĐẦU

NHÀ XUẤT BẢN ÂM NHẠC xin tiếp tục giới thiệu tập
NHẠC LÝ NÂNG CAO THỰC HÀNH, tiếp theo tập Nhạc lý căn
bản thực hành; như người đồng hành với các bạn trong các
chương trình học tập và hoạt động về âm nhạc.

Hy vọng với sự cố gắng bền bỉ của chúng tôi, một phần
nào đó, đáp ứng được yêu cầu của các bạn: ngày càng phát
triển sự hiểu biết hơn về lý thuyết âm nhạc, hài ứng đúng thành
công vào môi trường âm nhạc mà các bạn đang hoạt động.

Ước mong các bạn được mãn nguyện.

NXB. ÂM NHẠC

DẪN NHẬP

Chương trình NHẠC LÝ NÂNG CAO THỰC HÀNH được
phát triển và bổ sung thêm các kiến thức, mà chúng ta đã học
trong Nhạc lý căn bản thực hành: Quãng, Hợp âm, Âm giai …
và một số vấn đề mới như: Giai điệu – Tiết tấu – Hòa âm, Âm
thức; Xác định âm thể và chuyển Hợp âm trong 1 bản nhạc …

Riêng phần Xác định âm thể và chuyển Hợp âm trong 1
bản nhạc – sẽ phần khai quát ở tập này, nhưng ta sẽ tiếp tục
tìm hiểu và phát triển sâu, rộng lĩnh vực này trên vào các tập kế
tiếp.

Trong phần Phụ lục của tập sau, mời các bạn tìm hiểu về:
CÁC THỂ LOẠI NHẠC TRẺ, từ lúc hình thành cho đến hiện nay
với các đại diện điển hình như: POP, ROCK, RAP …

Mời các bạn nhớ đón xem và hẹn chúc thành công.

NGÔ NGỌC THẮNG

CHƯƠNG I

NHẠC LÝ CĂN BẢN
NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT THÊM

TÊN NỐT NHẠC
KHUÔNG NHẠC
ĐỔI KHÓA – DI CHUYỂN QUÃNG 8

1. TÊN NỐT NHẠC:

Quá trình phát triển của âm nhạc đã hình thành tên gọi và thứ tự
các âm thanh, theo 2 hệ thống như sau:

Hệ thống chữ văn:
Đô, Rê, Mi, Fa, Sol, La, Si.

Hệ thống chữ cái:
A B C D E F G
(La) (Si) (Đô) (Rê) (Mi) (Fa) (Sol)

Trên thế giới, có các nước như Anh, Mỹ, Đức, Hà Lan… dùng
hệ thống chữ cái làm hệ thống cơ bản để chỉ tên các nốt nhạc.
Thí dụ:
(minh họa nốt nhạc Đô Rê Mi Fa Sol La Si)

Các nước còn lại, trong đó có chúng ta, lại dùng hệ thống chữ
văn làm hệ thống cơ bản để chỉ tên các nốt nhạc.
Thí dụ:
(minh họa nốt nhạc Đô Rê Mi Fa Sol La Si)

Ghi chú: Tất cả 2 hệ thống trên, đều dùng chữ cái để viết tắt
tên Hợp âm.

CHƯƠNG II

GIAI ĐIỆU – TIẾT TẤU – HÒA ÂM

Ba yếu tố tác động trực tiếp để hình thành âm nhạc đó là
Giai điệu, Tiết tấu và Hòa âm.

Ba yếu tố này được gọi là ngôn ngữ âm nhạc.

1. Giai điệu:

Các âm thanh nối tiếp nhau, lần lượt phát ra, được hệ thống và
hoàn chỉnh về hình thức lẫn nội dung được gọi là Giai điệu.

Thí dụ:
(minh họa đoạn nhạc mẫu)

Về hình thức, Giai điệu là các âm được liên kết với nhau theo
chiều ngang: có nốt dài, nốt ngắn ( ) Phách mạnh,
phách nhẹ, phân chia thành từng ô nhịp có số lượng phách bằng
nhau…

Về nội dung, Giai điệu phát theo 1 hướng chuyển động nào đó và
được gọi là hướng tiến cao dần hoặc thấp dần (không có nốt quá cao
hoặc quá thấp, hoặc cao quá lại vừa thấp quá…)

Nói ngắn gọn, Giai điệu là các âm có cao độ dùng gắn liền trong trật tự
nghĩa 1 bản nhạc tức là tạo sự thống nhất, mạch lạc có thể khởi dậy
được nguồn cảm hứng mơ mộng trong đời sống.

2. Tiết tấu :

Tiết tấu góp phần quan trọng trong việc hình thành âm nhạc.

Khi hát hoặc đàn lên 1 Giai điệu, thì tiết tấu xuất hiện ngay trong đó. Nó như 1 sợi dây liên kết các âm thanh tạo thành 1 chuyển động đặc trưng cho Giai điệu.

Đơn giản hơn, ta có thể hiểu như sau:

Giai điệu có khuynh hướng về cao độ
Tiết tấu có khuynh hướng về trường độ

Thí dụ :

(Phần hình nốt nhạc minh họa)

Chính sự tổ chức, xếp đặt nhịp nhàng trong chuyển động đã tạo ra Tiết tấu.

Để cho thực tế hơn, bạn hãy thực hiện bài tập đơn giản sau đây để “cảm nhận Tiết tấu”.

BÀI TẬP TIẾT TẤU

Bắt đầu vào bài tập, bạn cần lưu ý:

Mỗi ô vuông, bạn gõ 1 cái, gõ đều đặn.
Ô nào có số, thì bạn đếm số. Ô nào để trống, bạn vẫn gõ đều đặn mà không đọc số.
Đếm nhịp, bạn phải cho nhịp lên đều (như là phách gõ đều đặn).

Ghi chú:
Bạn có thể gõ mạnh hơn, đọc mạnh hơn khi đọc ô số 1.

3. Hòa âm :

Các âm thanh kết hợp với nhau thành Hợp âm.
Sau đó, nối tiếp các Hợp âm lại với nhau gọi là Hòa âm.

Thí dụ :

(Phần hình nốt nhạc minh họa)

Âm thanh chồng âm → chồng âm → thành Hòa âm

Giai điệu như là 1 bức tranh với những đường nét đã hoàn thành, nhưng vẫn còn thiếu sự biến hóa của màu sắc.
Hòa âm sẽ là màu sắc tô điểm cho bức tranh đó thêm đậm đà, rực rỡ, phong phú và hấp dẫn hơn.

Hòa âm còn có tác dụng phát triển, sáng tạo cho Giai điệu thêm nhiều ý nghĩa, phong phú về nội dung và đa dạng hơn về hình thức.

Với Hòa âm, âm nhạc được chắp cánh để thành những bức tranh hoàn hảo, trọn vẹn mang nhiều biểu hiện phong phú và sáng tạo.
Cùng 1 giai điệu, sự chuyển động của nhiều bè, nhiều giọng, Hòa âm sẽ tạo nên nhiều hướng khác nhau.
Nói ngược lại, sự thay đổi hướng ngân nga cùng 1 lúc được tạo nên nhờ sự kết hợp đa dạng và phong phú về khối âm khiến phức tạp của các tiết điệu âm thanh.

CHƯƠNG III

QUÃNG

Những hiểu biết chi tiết về Quãng – sau khái niệm về Quãng ở phần Nhạc lý Căn bản – sẽ giúp chúng ta xác định được tính chất cấu tạo và diễn tiến của các âm, các hợp âm, hầu như định chính xác và hiểu rõ hơn nội dung của tác phẩm.
Quãng giữ 1 vai trò rất quan trọng và có liên hệ mật thiết đến cấu tạo Hợp âm và chương trình Hòa âm sau này.

Lần lượt, chúng ta sẽ tìm hiểu và phân tích từng đề mục sau đây:

Quãng giai điệu – Quãng hòa âm
Tên Quãng: Quãng Đúng, Quãng Trưởng, Quãng Thứ, Quãng Tăng, Quãng Giảm, Quãng Tăng Thêm, Quãng Giảm Thêm.
Vị trí của các Quãng cơ bản trên hàng âm
Quãng Thuận – Quãng Nghịch
Quãng Trung âm và phương pháp tính Quãng
Quãng Đơn – Quãng Kép
Đảo Quãng

1. Quãng Giai điệu – Quãng Hòa âm

a. Quãng Giai điệu:
Hai nốt nhạc nằm kế nhau theo chiều ngang sẽ tạo thành Quãng Giai điệu.

(Phần hình nốt nhạc minh họa Quãng đi lên và Quãng đi xuống)

2. Khi gặp Dấu Hóa, phải nhận định xem Quãng đó sẽ rộng hơn hay hẹp lại.

Dấu Hóa ở nốt ngọn:

Dấu Thăng (#) ở nốt ngọn: Quãng rộng hơn.
Dấu Giáng (♭) ở nốt ngọn: Quãng hẹp hơn.

Dấu Hóa ở nốt gốc:

Dấu Thăng (#) ở nốt gốc: Quãng hẹp lại.
Dấu Giáng (♭) ở nốt gốc: Quãng rộng hơn.

3. Tóm tắt :

Quãng Đúng:
- Thêm nửa cung → thành Quãng Tăng
- Bớt nửa cung → thành Quãng Giảm
Quãng Trưởng:
- Thêm nửa cung → thành Quãng Tăng
- Bớt nửa cung → thành Quãng Thứ
Quãng Thứ:
- Thêm nửa cung → thành Quãng Trưởng
- Bớt nửa cung → thành Quãng Giảm
Quãng Tăng:
- Thêm nửa cung → thành Quãng Tăng Thêm
- Bớt nửa cung → thành Quãng Trưởng
Quãng Giảm:
- Thêm nửa cung → thành Quãng Thứ
- Bớt nửa cung → thành Quãng Giảm Thêm