Bên dưới đây mình có spoil trước 1 phần nội dung của cuốn sách với mục tiêu là để bạn tham khảo và tìm hiểu trước về nội dung của cuốn sách. Để xem được toàn bộ nội dung của cuốn sách này thì bạn hãy nhấn vào nút “Tải sách PDF ngay” ở bên trên để tải được cuốn sách bản full có tiếng Việt hoàn toàn MIỄN PHÍ nhé!
LỜI NÓI ĐẦU
Viết về trường Tomoe và ông Sosaku Kobayashi – người sáng lập và điều hành ngôi trường ấy – là một trong những điều tôi đã từ lâu rất muốn thực hiện.
Tôi không hư cấu một tình tiết nào; tất cả đều là những sự kiện có thật mà, may thay, tôi vẫn còn nhớ khá rõ.
Ngoài việc muốn ghi lại những ký ức ấy, tôi còn muốn chuộc lại một lời hứa chưa từng được thực hiện.
Như tôi đã kể trong một chương của cuốn sách này, khi còn là một cô bé, tôi từng trịnh trọng hứa với ông Kobayashi rằng:
“Khi lớn lên, em sẽ xin được dạy ở trường Tomoe.”
Đó là một lời hứa mà, tiếc thay, tôi đã không thể giữ.
Vì thế, thay vào việc ấy, tôi xin được viết ra để mọi người biết ông Kobayashi là người như thế nào – một người với tình yêu thương bao la dành cho trẻ em, và một tấm lòng kiên định với sự nghiệp giáo dục.
Ông Kobayashi mất năm 1963. Nếu ông còn sống đến hôm nay, chắc hẳn ông sẽ còn nhiều điều muốn kể cho tôi nghe.
Khi viết cuốn sách này, tôi nhận ra rằng nhiều ký ức tưởng chừng ngẫu nhiên lại là những hoạt động được ông thiết kế cẩn trọng để nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ.
Tôi tự nhủ:
“Chắc chắn đó là điều mà thầy Kobayashi đã suy nghĩ và trăn trở.”
Mỗi lần phát hiện ra một ý nghĩa mới, tôi lại thấy xúc động, ngạc nhiên và biết ơn ông sâu sắc hơn.
Riêng tôi, tôi không thể diễn tả hết tác động của câu nói ông thường dành cho tôi:
“Em biết không, em thật là một cô bé ngoan.”
Câu nói ấy đã nâng đỡ tôi trong suốt cuộc đời.
Nếu tôi không được học ở trường Tomoe, không được gặp ông Kobayashi, có lẽ tôi đã trở thành một “cô bé hư” – nhút nhát, đầy mặc cảm và thiếu tự tin.
Năm 1945, trường Tomoe bị phá hủy trong một trận oanh tạc ở Tokyo.
Ngôi trường ấy được xây bằng tiền riêng của ông Kobayashi, nên việc tái thiết là điều vô cùng khó khăn.
Sau chiến tranh, trên mảnh đất cũ, ông thành lập Khoa Giáo dục Trẻ em của Trường Đại học Âm nhạc Kunitachi, đồng thời hỗ trợ xây dựng Trường Tiểu học Kunitachi.
Ông qua đời ở tuổi 69, trước khi kịp mở lại ngôi trường lý tưởng của mình.
Ngày nay, nơi từng là Tomoe Gakuen – cách ga Jiyugaoka (Tokyo) chỉ ba phút đi bộ – đã trở thành một siêu thị Peacock và bãi đỗ xe.
Một ngày nọ, tôi lái xe đến đó, chỉ vì muốn tìm lại chút ký ức xưa.
Khi dừng lại bên bãi xe, người gác nói:
“Cô không thể vào đây được, bãi hết chỗ rồi.”
Tôi muốn nói: “Tôi đâu định đỗ xe, tôi chỉ muốn nhớ lại những kỷ niệm cũ.”
Nhưng dĩ nhiên, anh ta không thể hiểu được.
Tôi lại lái xe đi, để mặc nỗi buồn man mác tràn đầy trong tim, nước mắt cứ lặng lẽ rơi trên má.
Tôi biết trên thế giới có nhiều nhà giáo ưu tú, có lý tưởng cao đẹp và tình yêu sâu sắc dành cho trẻ em – những người mơ ước được xây dựng một ngôi trường lý tưởng.
Nhưng để biến ước mơ đó thành hiện thực, họ phải vượt qua biết bao gian khó.
Ông Kobayashi đã dành nhiều năm nghiên cứu trước khi mở trường Tomoe vào năm 1937, và trường bị thiêu hủy chỉ tám năm sau đó, năm 1945 – một quãng đời quá ngắn ngủi.
Tôi tin rằng thời gian tôi học ở đó chính là thời kỳ rực rỡ nhất trong sự nghiệp của ông – khi nhiệt huyết và lý tưởng giáo dục của ông đang nở hoa tươi đẹp nhất.
Trong cuốn sách này, tôi cố gắng tái hiện lại phương pháp giáo dục của ông Kobayashi.
Theo ông, mọi đứa trẻ sinh ra đều tốt đẹp, chỉ là môi trường và người lớn dễ làm tổn hại đến bản chất ấy.
Mục đích của ông là khám phá và nuôi dưỡng bản tính tự nhiên của mỗi em, để các em trở thành những con người có phẩm chất và cá tính riêng biệt.
Ông luôn tôn trọng sự hồn nhiên, yêu thiên nhiên, và tin rằng mọi bài học đều có thể bắt đầu từ cuộc sống quanh ta.
Con gái ông – cô Miyo – kể rằng:
“Khi còn nhỏ, cha thường dắt tôi đi dạo và nói: ‘Chúng ta hãy đi tìm nhịp điệu trong thiên nhiên.’”
Hai cha con thường đứng bên những cây cổ thụ, quan sát lá lay theo gió, nước chảy trên sông Tama, lặng lẽ đợi một làn gió thoảng qua để cảm nhận hơi thở của tự nhiên.
Có lẽ bạn sẽ thắc mắc: Làm sao trong thời chiến, một ngôi trường tiểu học tự do như Tomoe lại có thể tồn tại ở Nhật Bản?
Đó là vì ông Kobayashi ghét sự phô trương. Trước chiến tranh, ông không cho phép chụp ảnh hay quảng bá gì về trường.
Nhờ vậy, Tomoe nhỏ bé với gần 50 học sinh đã tránh được sự chú ý của chính quyền và được tự do phát triển.
Hơn nữa, ông Kobayashi là một nhà giáo được Bộ Giáo dục Nhật Bản kính trọng.
Hằng năm, vào ngày 3 tháng 11, những cựu học sinh Tomoe – dù đã ngoài bốn mươi, năm mươi tuổi – vẫn trở về đền Kuhonbutsu để dự Ngày Hội Thể thao Tuyệt Diệu.
Chúng tôi vẫn gọi nhau bằng những cái tên tuổi thơ.
Những buổi hội ngộ ấy chính là một di sản hạnh phúc mà ông Kobayashi để lại cho chúng tôi.
Thực ra, tôi từng bị đuổi khỏi trường tiểu học đầu tiên.
Mẹ kể rằng khi ấy tôi thường bị phạt đứng ngoài hành lang.
Sau này, một cô giáo cũ xác nhận điều đó. Bà nói:
“Tôi thường thấy em đứng ngoài hành lang, hỏi vì sao bị phạt, và em hỏi tôi có thích những người hát rong không…”
Tôi đã quên tất cả, cho đến khi nghe mẹ kể vào ngày sinh nhật thứ hai mươi:
“Con có biết tại sao phải chuyển trường không? Vì con bị đuổi học đấy.”
Nếu mẹ tôi nói điều đó sớm hơn, chắc hẳn tôi đã sống với mặc cảm nặng nề.
May thay, mẹ đã không làm vậy.
Và nhờ thế, tôi bước vào cổng trường Tomoe bằng trái tim hồn nhiên và háo hức, sẵn sàng đón nhận mọi điều kỳ diệu.
Sau chiến tranh, chỉ còn lại vài tấm ảnh của trường Tomoe – chủ yếu là ảnh tốt nghiệp.
Khi chụp ảnh, học sinh các lớp khác đều ùa vào khung hình, nên chẳng thể biết ai là ai.
Nhưng ông Kobayashi không bao giờ ngăn cản.
Có lẽ ông nghĩ:
“Những gương mặt vui cười ấy chính là bức ảnh đẹp nhất của trường.”
Giờ đây nhìn lại, quả thật những bức ảnh ấy là biểu tượng của Tomoe –
một nơi tràn đầy niềm vui, tự do và tình thương yêu.
Tôi sẽ rất hạnh phúc nếu cuốn sách này giúp người đọc hiểu được:
Ngay cả một cô bé như Totto-chan, khi được nuôi dưỡng trong môi trường và tình thương đúng đắn, cũng có thể trở thành người biết yêu thương và hòa hợp với mọi người.
Vài nét về ông Sosaku Kobayashi
Ông Sosaku Kobayashi – người sáng lập trường Tomoe Gakuen – sinh ngày 18 tháng 6 năm 1893 tại vùng nông thôn phía tây bắc Tokyo.
Từ nhỏ, ông đã yêu thiên nhiên và âm nhạc. Ông thường đứng bên bờ sông, nhìn dòng nước cuồn cuộn và tưởng tượng mình là “nhạc trưởng” chỉ huy một dàn nhạc khổng lồ.
Là con út trong một gia đình nông dân nghèo, ông phải làm trợ giáo sau khi học xong tiểu học.
Nhờ nỗ lực phi thường, ông thi đỗ và giành được suất dạy ở một trường tiểu học tại Tokyo, đồng thời theo học tại Nhạc viện Tokyo (nay là Trường Đại học Nghệ thuật và Âm nhạc Tokyo).
Sau khi tốt nghiệp, ông giảng dạy tại Trường Tiểu học Seikei, nơi thầy hiệu trưởng Haruji Nakamura chủ trương giáo dục tự do, khuyến khích trẻ phát triển cá tính và lòng tự trọng.
Buổi sáng học lý thuyết, buổi chiều các em đi dạo, vẽ, hát và nghe giảng.
Tư tưởng giáo dục nhân bản ấy đã ảnh hưởng sâu sắc đến ông Kobayashi, để rồi sau này, ông xây dựng trường Tomoe – một ngôi trường của tự do, sáng tạo và niềm vui học tập.