Tải FREE sách Trốn Chạy PDF có tiếng Việt – Tác Giả Alice Munro

01. Trốn chạy

Carla nghe thấy tiếng xe từ trước khi chiếc xe nhú lên đỉnh cái gò nhỏ trên đường mà dân quanh vùng quen gọi là ngọn đồi. Cô ấy về rồi, nàng nghĩ. Bà Jamieson – bà Sylvia – trở về nhà sau chuyến đi nghỉ tận Hy Lạp. Từ cửa chuồng ngựa – nhưng cố ý hơi thụt vào trong để không bị phát hiện – nàng nhìn ra đoạn đường mà thể nào bà Jamieson cũng phải lái xe qua, nhà bà ấy ở trên con đường này, quãng xa hơn nhà Clark và Carla nửa dặm.

Nếu chủ định tấp vào cổng nhà họ thì đến lúc này chắc chắn chiếc xe đã đi chậm lại. Nhưng Carla vẫn hy vọng. Giá đừng là cô ấy thì hơn.

Là bà ấy thật. Bà Jamieson vụt quay đầu qua một thoáng – tâm trí bà dồn hết cả vào việc điều khiển cỗ xe qua mặt đường sỏi lằn lún vết bánh xe và những vũng nước do cơn mưa để lại – nhưng bà không nhấc tay khỏi vô lăng để vẫy, bà không phát hiện ra Carla. Carla thoáng thấy một bên cánh tay rám nắng để trần tới bờ vai, vạt tóc phai màu hơn trước, ngả trắng chứ không còn vàng bạch kim, cùng vẻ mặt vừa quyết đoán vừa càu cạu, lại vừa vui với cái càu cạu của mình – đúng cung cách bà Jamieson thường biểu lộ trong lúc đối phó với con đường thổ tả như thế này. Khoảnh khắc bà Jamieson quay đầu, có gì đó tưởng chừng như ánh đèn chớp nháng qua – dò hỏi pha lẫn hy vọng – khiến Carla thụt người lại.

Vậy đó.

Có lẽ Clark chưa biết. Nếu lúc này anh đang ngồi trước màn hình máy tính thì lưng anh sẽ quay ra cửa sổ và con đường.

Nhưng có lẽ bà Jamieson sẽ phải lộn lại con đường một tua nữa. Lái xe từ sân bay về, rất có thể bà chưa kịp rẽ vào tiệm mua thực phẩm – chỉ đến khi vào nhà rồi bà mới sực nhớ ra mình cần những món gì. Có lẽ khi ấy Clark sẽ trông thấy bà. Bằng không thì khi trời sụp tối, đèn đóm nhà bà sẽ bật sáng. Nhưng thời gian này là tháng Bảy, phải thật muộn thì trời mới tối. Mà biết đâu bà mệt đến nỗi chẳng buồn bật đèn lên, hay biết đâu bà sẽ đi ngủ sớm.

Mặt khác, có thể bà sẽ gọi điện thoại. Vào bất kỳ giây phút nào từ giờ trở đi.

Mùa hè năm nay mưa dầm mưa dề. Sáng sớm mở mắt ra đã nghe thấy tiếng mưa gõ đồm độp trên nóc nhà lưu động. Đường ngang lối dọc lún trong sình lầy, cỏ rậm ướt sũng sĩnh, cây lá trên đầu vô cớ dội nước ngay cả khi lúc ấy chẳng hề có trận mưa nào trút xuống và trời mây quang quẻ. Mỗi khi đi ra ngoài Carla hay đội mũ nỉ chóp cao rộng vành kiểu Úc xưa, bím tóc dài, dày dặn nhét vào bên trong áo sơ mi.

Chả ai tới thuê ngựa để cưỡi xuyên những lối mòn, mặc dầu Clark và Carla đã chạy khắp nơi dán quảng cáo tại tất cả các điểm cắm trại, trong quán cà phê, trên bảng thông báo của văn phòng du lịch, và bất kỳ nơi nào họ có thể nghĩ tới. Chỉ lèo tèo vài học viên đến học cưỡi ngựa, và những người này là khách quen chứ không phải lũ nhóc đi nghỉ chất đầy ắp xe buýt từ các trại hè, khiến họ tất bật xoay vần suốt hè năm ngoái. Rồi đến cả nguồn học viên thường xuyên mà họ trông cậy vào cũng đang nghỉ để đi chơi xa, hoặc đơn giản chỉ hoãn giờ học do thời tiết lình xình làm mất hứng. Dù sao chăng nữa nếu học viên gọi tới quá trễ, Clark sẽ tính họ thêm chi phí thời gian. Vài người trong số họ đã kêu ca, sau đó một đi không trở lại.

Tuy nhiên, vẫn còn nguồn thu nhập từ ba con ngựa người ta thuê chăn hộ. Ba con đó, cộng với bốn con của họ, hiện đang thả ngoài đồng, thơ thẩn quanh bãi cỏ dưới những gốc cây. Cứ trông bộ dạng ấy thì xem ra chúng chẳng thèm để ý đến chuyện mưa đã ngưng trong thoáng chốc, mưa vẫn thường ngưng một lúc như thế vào buổi chiều. Ngưng chỉ vừa đủ để vực lên những hy vọng trong con người – mây trắng ra, mỏng đi, cho lọt chút xíu thứ ánh sáng khuếch tán không bao giờ bừng lên nổi thành ánh mặt trời thật sự, và thường thì cũng tắt trước bữa tối.

Carla vừa dọn phân chuồng ngựa xong. Nàng làm túc tắc – nàng yêu thích nhịp điệu của chuỗi công việc thường nhật của mình, yêu cả cái không gian ngai ngái đủ thứ mùi bên dưới mái chuồng. Giờ nàng ra sân tập cưỡi ngựa xem mặt đất đã khô tới đâu, phòng hờ các học viên lớp năm giờ kéo tới.

Phần nhiều những trận mưa theo lệ đều không đến nỗi dữ dội hay đèo bòng thêm gió, nhưng tuần trước đất trời đột nhiên khuấy động, gió hú rít qua ngọn cây và một trận mưa mịt mùng, gần như theo phương nằm ngang, ập đến. Chỉ trong vòng một khắc đồng hồ, cơn bão đã tan ngay. Những cành cây gãy nằm vắt ngang đường, dây điện đứt, và một mảng mái lợp nhựa lớn che sân tập cưỡi ngựa long ra. Xuất hiện một vũng nước to như cái ao ở cuối sân, báo hại Clark phải hì hục tới tận tối mịt, đào rãnh cho nước thoát đi.

Nhưng chỗ mái bị tốc vẫn chưa được sửa lại. Clark đã giăng hàng rào kẽm gai ngăn lũ ngựa khỏi lội trúng bùn sình, và Carla đã đánh dấu lại một vòng đua ngắn hơn cho người tập cưỡi.

Trên mạng, ngay lúc này đây, Clark đang lướt net tìm địa chỉ mua vật liệu lợp mái. Một cửa hàng bán đồ phế thải nào đó, với giá cả họ có thể kham nổi, hay ai đấy đang cố bán tống bán tháo tấm lợp dùng rồi. Còn lâu anh mới mò tới cửa hàng cung cấp vật liệu xây dựng Hy Robert Buckley ngoài thị trấn, nơi mà anh gọi trại đi thành Highway Robbers Buggery – cửa hàng Ăn Cướp Và Kẻ Gian Xa Lộ – bởi vì anh đã nợ họ quá nhiều tiền và đã có lần uỵch nhau với họ.

Clark từng xô xát không chỉ với những người anh nợ tiền. Bản tính thân thiện của anh, ban đầu dễ tạo thiện cảm cho người khác, có thể bất thần hóa thành xấu. Có lắm nơi anh sẽ không thèm vào, những nơi mà anh luôn luôn bắt Carla phải đi thay, bởi cũng từng xảy ra một vụ cãi cọ này kia. Hiệu thuốc là một nơi như thế. Chỉ tại một bà già đã chen lên trước mặt anh – số là, bà này đã đi khỏi rồi nhưng sực nhớ ra mình để quên món gì đó, bèn quay lại và chen lên trước chứ không chịu chờ ở cuối hàng, thành ra anh ca cẩm, và người thu ngân bảo với anh rằng, “Bà ấy bị khí thũng,” Clark liền đáp, “Thế à? Tôi thì bị trĩ đây,” rồi người chủ tiệm, khi được triệu hồi tới phân giải, lại phán rằng ấy là câu nói đùa không hợp chỗ. Còn ở quán cà phê trên xa lộ thì tiền giảm giá cho bữa điểm tâm như quảng cáo không được tính, bởi vì đã quá mười một giờ sáng, Clark đôi co sau đó đánh rơi toẹt cốc cà phê mua mang đi xuống sàn – người ta bảo suýt nữa thì nó rơi trúng một đứa trẻ đang ngồi trong xe đẩy. Anh cãi đứa trẻ đó ở cách xa hàng nửa dặm và anh làm rơi cốc cà phê vì nó không có đai cầm. Người ta nói tại anh không yêu cầu đai cầm. Anh vặn lại đúng lý thì anh việc gì phải yêu cầu mới có.

“Anh điên rồi,” Carla nói.

“Đàn ông nó thế.”

Nàng chưa đả động gì với anh về trận anh to tiếng với Joy Tucker. Joy Tucker làm thủ thư ngoài thị trấn, là một khách hàng thuê họ nuôi giúp ngựa. Con ngựa đó là một ả ngựa non xốc nổi lông màu hạt dẻ tên là Lizzie – Joy Tucker, khi tếu táo, hay gọi nó là Lizzie Borden.* Hôm qua bà ta lái xe đến, trong tâm trạng không lấy gì làm vui vẻ, và kêu rêu về mái nhà chưa được lợp lại, về việc Lizzie trông sao mà buồn khổ thế, cứ như bị lạnh.

*Lizzy Borden là một phụ nữ Mỹ bị buộc tội dùng rìu giết cha đẻ cùng mẹ kế của mình năm 1892. Vụ án đã gây nhiều tranh cãi và xôn xao trong dư luận.

Thật ra Lizzie chả bị làm sao hết. Clark đã cố gắng – anh cho là thế – theo chiều xoa dịu bà. Nhưng mà chính Joy Tucker là người hăng tiết, chê rằng chuồng trại của họ nhếch nhác, rằng Lizzie xứng đáng điều kiện tốt hơn, Clark buông thõng, “Tùy bà.” Joy vẫn không – hoặc chưa – chuyển Lizzie đi, như Carla đinh ninh. Nhưng Clark, vốn trước đó hay ưu ái ả ngựa non như con vật cưng của mình, giờ khước từ chăm chút bất kể cái gì thêm cho ả. Hậu quả là cảm xúc của Lizzie bị tổn thương – ả bướng bỉnh khi tập luyện và hay đá lung tung khi buộc phải được gọt móng guốc, cái việc họ vẫn làm cho ả hằng ngày kẻo không móng guốc ả sẽ chai sần. Carla đành phải dè chừng để không bị cắn.

Nhưng điều kinh khủng nhất khiến Carla lo ngay ngáy là sự vắng mặt của Flora, con dê trắng nhỏ hay cặp kè lũ ngựa cả ở trong chuồng lẫn ngoài đồng. Đã hai ngày nay không thấy bóng dáng con dê đâu. Carla sợ bọn chó hoang hay lũ sói đồng cỏ đã xơi mất nó rồi, hay một con gấu đã vồ nó cũng nên.

Đêm qua, và cả đêm hôm kia, nàng đều mơ thấy Flora. Trong giấc mơ thứ nhất, Flora bước thẳng đến giường nàng, miệng ngậm một quả táo đỏ, nhưng trong giấc mơ thứ hai – giấc mơ đêm qua – nó chạy đi khi thấy Carla tới gần. Hình như chân cẳng nó bị thương, nhưng nó vẫn chạy. Nó dẫn Carla tới một chỗ trông như hàng rào kẽm gai trên một bãi chiến trường, và rồi nó – Flora – chui qua hàng rào, toàn thân và cả cái chân đau, trôi tuột qua như một con lươn trắng và biến mất.

Bầy ngựa đã trông thấy Carla băng qua sân tập nên xồ hết cả ra mép hàng rào để làm cho nàng chú ý lúc nàng quay trở về – trông chúng ướt đầm đìa dù đã được khoác chăn New Zealand. Nàng khẽ khàng chuyện trò với chúng, xin lỗi chúng vì mình đi tay không. Nàng vuốt cổ, xoa mũi chúng và hỏi chúng có biết gì về Flora hay không.

Con Grace và con Juniper khịt mũi, hít nàng, như thể chúng nhận ra cái tên đó và chia sẻ mối lo lắng với nàng, nhưng bất ngờ ả Lizzie húc chen vào giữa, hất đầu Grace ra khỏi bàn tay âu yếm của Carla. Thừa cơ ả cắn bồi luôn bàn tay ấy một phát, khiến Carla phải mất một lúc mắng mỏ ả.

Tính cho đến cách đây ba năm, Carla chưa bao giờ ngó ngàng đến nhà lưu động. Thậm chí nàng còn không gọi chúng bằng cái tên như vậy. Mà cũng có thể, hệt như cha mẹ mình, hình như nàng đã nghĩ “nhà lưu động” là phô trương. Có một số người sống trên xe moóc, nàng chỉ biết thế thôi. Xe này chẳng khác gì xe kia. Khi Carla dọn vào sống trong đó, khi nàng chọn cách sống này với Clark, nàng bắt đầu nhìn nhận mọi thứ dưới một góc độ mới. Chính từ đấy mà nàng bắt đầu dùng từ “nhà lưu động” và hay để ý xem người ta bố trí tiện nghi trong đó như thế nào. Loại rèm người ta hay treo, phong cách người ta sơn trang trí, những kiểu tầng trên, hiên nhà hay những phòng phụ đầy tham vọng người ta cơi thêm. Nàng háo hức, tưởng như không thể đợi nổi đến giây phút tự tay mình thực hiện những cải tiến đại loại.

Clark đồng thuận với những ý tưởng của nàng, được một thời gian. Anh xây bậc thang mới, mất biết bao thời giờ đi săn lùng tay vịn sắt rèn loại dùng rồi. Anh tuyệt nhiên không hề than thở về số tiền đổ vào sơn nhà bếp và nhà tắm, hay vào đống vải vóc may rèm. Công cuộc sơn phết của nàng quả là khinh suất – lúc đó, nàng không biết rằng người ta phải tháo bản lề các cánh cửa tủ nhà bếp ra. Hoặc ta phải may vải lót vào rèm, thành ra đến nay chúng đã bạc màu hết.

Clark chỉ chịu không nổi cái việc lật thảm lót sàn lên thay – một việc tái diễn ở tất cả các phòng và là công việc nàng dồn tâm trí vào nhiều nhất. Thảm được chia thành những ô vuông nhỏ màu nâu, mỗi ô rập hoa văn và hình khối màu nâu đậm, nâu đỏ và nâu vàng. Có một dạo khá dài nàng từng nghĩ những hoa văn và hình khối trong từng ô đó phải giống nhau, phải được sắp xếp cùng kiểu. Sau đấy khi có nhiều thời gian hơn, rất nhiều thời gian, để ngắm nghía chúng, nàng lại quyết định nối bốn ô vào nhau tạo thành từng khối vuông đồng dạng lớn hơn. Đôi khi nàng dễ dàng chọn được cách sắp đặt, có khi nàng phải trăn trở ghê gớm mới nhìn ra.

Nàng làm việc này những khi ngoài trời đang mưa và tâm trạng Clark đang đè trĩu mọi ngóc ngách trong nhà, chẳng thiết chú tâm vào thứ gì khác ngoài màn hình vi tính. Nhưng việc hay nhất khi ấy là nặn ra hoặc nhớ ra chuyện gì đó để làm trong chuồng ngựa. Lũ ngựa không dám nhìn nàng khi nàng đang bức bối, nhưng Flora, vốn không bao giờ bị cột, sẽ lân la tới chà rúc vào người nàng, ngước cái mặt không hẳn là biểu lộ sự thông cảm – mà là sự châm chọc thân tình thì đúng hơn – trong đôi mắt vàng lục lóng lánh.

Flora chỉ là một con dê choai khi Clark mang nó về từ một nông trại anh tới để mặc cả mua vài món vật dụng cho ngựa. Những người chủ trại ở đó đang chuẩn bị giã từ cuộc sống thôn quê, hoặc ít nhất là đang muốn từ bỏ việc chăn nuôi – ngựa họ đã bán hết cả nhưng họ không sao tống khứ được đàn dê. Anh nghe người ta kháo nhau rằng một con dê có khả năng tạo ra bầu không khí dễ chịu và thoải mái trong chuồng ngựa nên muốn thử xem sao. Nàng và Clark dự tính mai này sẽ cho nó đẻ nhưng mãi chẳng thấy nó có dấu hiệu động dục gì.

Ban đầu nó là con vật cưng không thể chối cãi của Clark, bám gót anh khắp mọi nơi, luôn ngó ngoáy chộn rộn để gây sự chú ý của anh. Nó lanh lợi, duyên dáng, nũng nịu như một con mèo con, và cái bộ dạng giống thiếu nữ ngây thơ đáng yêu của nó khiến họ bật cười. Nhưng khi lớn hơn một chút, xem ra nó lại gắn bó với Carla, và qua sự gắn kết này nó tự dưng khôn ra và ít õng ẹo đi – thay vào đó, cứ như nó có khả năng hài hước vừa mang tính châm biếm vừa xoa dịu cảm xúc vậy. Với lũ ngựa Carla cư xử dịu dàng mà nghiêm khắc, kiểu như mẹ đối xử với con cái, nhưng tình thâm với Flora rất khác, Flora không cho phép nàng tỏ ra bề trên với nó.

“Vẫn không thấy tăm hơi Flora à?” nàng hỏi trong khi kéo dỡ các ngăn chuồng. Clark đã đăng một mẩu thông báo Tìm Dê Lạc lên mạng.

“Giờ thì chưa,” anh đáp, hơi lơ đãng nhưng không phải là không thân thiện. Anh cho rằng, không phải lần đầu, Flora chắc là đã tự đi tìm cho mình một chàng dê đực rồi.

Không một lời nào đả động đến bà Jamieson. Carla bắc ấm nước lên bếp. Clark đang hát ư ử một mình như anh thường vẫn vậy mỗi khi ngồi trước máy vi tính.

Thỉnh thoảng anh đáp trả cái máy. Nhố nhăng, anh buột miệng, trả treo trước thách thức nào đó. Hoặc anh cười rú lên – nhưng sau đó lại không nhớ chuyện gì đã làm mình cười khi nàng hỏi anh.

Carla gọi, “Anh uống trà nhé?” và ngạc nhiên khi thấy anh đứng lên đi vào bếp.

“Vậy là,” anh mở lời. “Vậy là, Carla à.”

“Là sao?”

“Bà ta đã gọi.”

“Ai?”

“Bệ hạ. Hoàng hậu Sylvia. Bà ta vừa mới về.”

“Sao em không nghe thấy tiếng xe.”

“Anh không hỏi em có nghe thấy hay không.”

“Thế cô ấy gọi làm gì?”

“Bà ta muốn em tới giúp chấn chỉnh ngôi nhà. Nguyên văn bà ta nói đấy nhá. Ngày mai.”

“Rồi anh trả lời sao?”

“Anh đồng ý. Nhưng em nên gọi lại xác nhận thì tốt hơn.”

Carla nói, “Em thấy chẳng có lý do gì mà mình phải gọi lại, nếu anh đã bảo cô ấy rồi.” Nàng rót trà vào ca cho hai người. “Nhà của cô ấy em đã dọn sạch sẽ trước khi cô ấy đi rồi mà. Em không biết ở đó có gì cần làm sớm vậy.”

“Chắc có gấu mèo đột nhập vào nhà quậy tưng trong khi bà ta đi. Biết đâu đấy.”

“Em chả việc gì phải gọi cô ấy ngay lúc này,” nàng nói. “Em muốn uống trà và muốn đi tắm.”

“Càng sớm càng hay.”

Carla cầm ca trà của mình vào phòng tắm, nói vọng ra, “Chúng mình còn phải tới hiệu giặt nữa. Khăn khố gì khô rồi mà vẫn bốc mùi kinh người.”

“Đừng có đổi chủ đề, Carla.”

Thậm chí cả khi nàng đã mở vòi sen tắm mà anh vẫn đứng ngoài cửa nói vọng vào.

“Anh không định để em thoát khỏi móc câu đâu, Carla.”

Nàng nghĩ anh còn đứng đó khi mình bước ra, nhưng anh đã trở lại bàn máy tính. Nàng diện đồ như sắp sửa ra thị trấn – nàng hy vọng nếu họ ra khỏi nhà, tới hiệu giặt tự động, mua cappuccino mang về, thì có lẽ họ sẽ nói chuyện với nhau theo cách khác, có thể sẽ giải tỏa đi phần nào. Nàng sái một bước dứt khoát vào phòng khách và quàng tay ôm lấy anh từ phía sau. Nhưng vừa khít vòng tay vào người anh thì cơn đau nhói bỗng nuốt chửng lấy nàng – chắc hơi nóng vòi sen đã giải thoát cho dòng nước mắt – nàng đổ sụp xuống người anh, tan nát, nức nở.

Anh rời tay khỏi bàn phím nhưng vẫn ngồi yên.

“Đừng nổi điên với em,” nàng khẩn khoản.

“Anh không điên. Anh rất ghét khi em như vậy, thế thôi.”

“Em như vậy là vì anh nổi điên.”

“Đừng nói anh thế này thế kia. Em làm anh nghẹt thở rồi. Nấu nướng gì đi.”

Thế là nàng đi nấu bữa tối. Bởi vì đến giờ này thì có thể chắc chắn học viên lớp năm giờ sẽ không đến. Nàng lấy khoai tây ra bắt đầu gọt vỏ, nhưng nước mắt nàng không sao ngừng rơi, khiến nàng không thể thấy mình đang làm gì. Nàng lấy một tờ khăn giấy lau mặt rồi dứt thêm một tờ nữa mang theo, bươn bả ra ngoài trời mưa.

Nàng không vào chuồng ngựa, vì vắng Flora ở đó đau lòng khủng khiếp. Nàng bước dọc theo lối mòn sau nhà dẫn vào rừng. Lũ ngựa đang ở trên cánh đồng bên kia. Chúng dồn tới hàng rào nhìn nàng. Tất cả, trừ Lizzie, ả ta nhảy cỡn lên và khịt một cái, đủ khôn ngoan để hiểu rằng tâm trí cô chủ đang ở nơi khác.

Chuyện bắt đầu khi họ đọc bản cáo phó thông báo ông Jamieson từ trần. Đăng trên tờ báo thành phố, với chân dung ông ở trang tin tức buổi chiều. Mãi cho đến năm ngoái, họ chỉ biết gia đình Jamieson là hàng xóm, sống tách biệt. Bà vợ dạy môn thực vật học ở trường đại học cách đó bốn mươi dặm, do vậy phần lớn thời gian bà ở trên đường. Ông chồng là nhà thơ.