Bên dưới đây mình có spoil trước 1 phần nội dung của cuốn sách với mục tiêu là để bạn tham khảo và tìm hiểu trước về nội dung của cuốn sách. Để xem được toàn bộ nội dung của cuốn sách này thì bạn hãy nhấn vào nút “Tải sách PDF ngay” ở bên trên để tải được cuốn sách bản full có tiếng Việt hoàn toàn MIỄN PHÍ nhé!
LỜI NÓI ĐẦU
Để đáp ứng yêu cầu nghiên cứu kinh tế – xã hội của từng quốc gia và so sánh với các nước khác trên thế giới, cần có những dãy số liệu thống kê về hàng loạt chỉ tiêu khác nhau.
Các chỉ tiêu này phải thống nhất về phạm vi thu thập, phương pháp tính toán, đơn vị đo lường… thì mới có thể so sánh được với nhau.
Do hoàn cảnh lịch sử đặc biệt của mình, ở Việt Nam đã tồn tại nhiều hệ thống số liệu thống kê khác nhau, được tính toán theo các phương pháp riêng trong từng giai đoạn. Mặt khác, các số liệu này không thể tập hợp thành dãy số hoàn chỉnh, do vẫn còn những khoảng trống thời gian.
Trước năm 1945, khi Việt Nam còn là thuộc địa của Pháp, công tác thống kê liên quan đến nước ta do Sở Thống kê Đông Dương (thuộc Pháp) thực hiện.
Từ ngày 2/9/1945 đến 19/12/1946 (ngày toàn quốc kháng chiến), Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã tổ chức cơ quan thống kê độc lập của mình trên toàn lãnh thổ.
Từ 1947 đến 1975, ở vùng bị Pháp và Mỹ tạm chiếm, công tác thống kê về cơ bản áp dụng hệ thống tài khoản quốc gia (SNA).
Trong khi đó, ở vùng do Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa kiểm soát, và sau khi thống nhất đất nước đến năm 1992, cơ quan thống kê Nhà nước lại áp dụng hệ thống bảng cân đối kinh tế quốc dân (MPS).
Trong chương trình nghiên cứu này, chúng tôi đã thu thập số liệu thống kê, chuyển đổi các chỉ tiêu theo hệ thống MPS sang SNA trong thời kỳ từ 1955 đến nay, nhằm đảm bảo tính thống nhất về phương pháp, nội dung, giá cả và đơn vị tiền tệ cho toàn quốc.
Căn cứ trên những tư liệu hiện có, chúng tôi đã tiến hành thu thập và chuyển đổi số liệu thống kê cho các giai đoạn sau:
- Tính toán và chuyển đổi thu nhập quốc dân sang Tổng sản phẩm trong nước (GDP) của miền Bắc, giai đoạn 1955 – 1975.
- Tính toán và chuyển đổi GDP của miền Nam, giai đoạn 1955 – 1975, sang đồng tiền miền Bắc.
- Tính toán và chuyển đổi thu nhập quốc dân sang GDP của cả nước, giai đoạn 1975 – 1985.
Về cơ bản, công trình này dựa trên các ấn phẩm hàng năm và Niên giám thống kê của Tổng cục Thống kê nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (trước đây là Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) và của Viện Thống kê Việt Nam Cộng hòa (thuộc chính quyền Sài Gòn trước 1975).
Ngoài ra, chúng tôi còn sử dụng tư liệu của một số tổ chức tài chính quốc tế để đối chiếu và so sánh.
Cuốn sách “Kinh tế Việt Nam 1955-2000: Tính toán mới, Phân tích mới” gồm hai phần lớn:
- Phần thứ nhất: Giới thiệu khái quát về thể chế thống kê của Việt Nam, trình bày nội dung, phạm vi, phương pháp tính toán của các chỉ tiêu trong hai hệ thống MPS và SNA. Đồng thời, trình bày phương pháp chuyển đổi giữa hai hệ thống, và trên cơ sở đó phân tích tình hình kinh tế Việt Nam từ 1955 đến 2000 như một nền kinh tế thống nhất, kèm theo so sánh với các nước trong khu vực và trên thế giới.
- Phần thứ hai: Trình bày các tư liệu gốc về dân số, lao động, đầu tư, sản lượng công – nông nghiệp, xuất nhập khẩu… và công bố toàn bộ hệ thống bảng số liệu thống kê Việt Nam đã được tính toán và chuyển đổi sang SNA, giai đoạn 1955 – 1999.
Chương trình tính toán lại hệ thống kinh tế này được khởi động từ mùa thu năm 1996, như một bộ phận của chương trình nghiên cứu lớn do Viện Nghiên cứu Kinh tế, Đại học Hitotsubashi (Tokyo) chủ trì.
Mục tiêu là thu thập và tái tính toán các chỉ tiêu kinh tế của các nước châu Á trong thế kỷ XX (và xa hơn trong quá khứ).
Chương trình Thống kê Lịch sử Á Châu (Asian Historical Statistics Project) kéo dài từ 1996 đến 2000, quy tụ hàng trăm học giả Nhật Bản và quốc tế, với sự hợp tác của nhiều viện nghiên cứu và chuyên gia hàng đầu thế giới.
Trong thời gian đó, chương trình đã tổ chức hàng chục hội thảo quốc tế lớn nhỏ tại Tokyo.
Người chủ biên cuốn sách này tham gia chương trình từ những ngày đầu, và với sự hợp tác của Tổng cục Thống kê Việt Nam, chúng tôi đã tính toán lại được các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô Việt Nam theo hệ thống SNA, trong giai đoạn dài 1955 – 1985.
Dựa trên những kết quả đó, chúng tôi đã phân công biên soạn các chương, các phần của tập sách như sau:
- TS. Nguyễn Ngọc Đức, nguyên Vụ trưởng Vụ Tổng hợp – Tổng cục Thống kê (hiện là Phó Vụ trưởng Vụ Tổng hợp – Văn phòng Chính phủ), phụ trách chương 1 và chương 4.
- TS. Nguyễn Văn Chính, Vụ trưởng Vụ Hệ thống Tài khoản Quốc gia – Tổng cục Thống kê, phụ trách chương 2 và chương 3.
- TS. Nguyễn Quân, Trung tâm Thông tin – Tổng cục Thống kê, phụ trách phần II và một phần chương 3.
- Người chủ biên phụ trách chương 5.
Tuy là chủ biên, nhưng do làm việc tại Tokyo và không có điều kiện gặp gỡ thường xuyên các cộng tác viên ở Hà Nội, ở giai đoạn cuối, tôi đã nhờ TS. Nguyễn Ngọc Đức giúp biên tập và hoàn thiện bản thảo