Bên dưới đây mình có spoil trước 1 phần nội dung của cuốn sách với mục tiêu là để bạn tham khảo và tìm hiểu trước về nội dung của cuốn sách. Để xem được toàn bộ nội dung của cuốn sách này thì bạn hãy nhấn vào nút “Tải sách PDF ngay” ở bên trên để tải được cuốn sách bản full có tiếng Việt hoàn toàn MIỄN PHÍ nhé!
LỜI NHÀ XUẤT BẢN (Trang 3)
Có người cho rằng mỹ học là khoa học nghiên cứu những quy luật chung của sự giải thích hiện thực bằng nghệ thuật, là khoa học nghiên cứu về nghệ thuật. Sự thật, bản chất của khoa học mỹ học là nghiên cứu các quan hệ thẩm mỹ giữa con người và hiện thực, trong đó lấy cái đẹp làm phạm trù trung tâm, hình tượng là khâu cơ bản và nghệ thuật là biểu hiện tập trung nhất.
Giáo dục thẩm mỹ theo quy luật của cái đẹp là một trong những nội dung quan trọng để tạo ra những cá nhân phát triển toàn diện, hài hoà cả về thể chất, tinh thần, đạo đức, tài năng.
Trong sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước ta hiện nay, gắn liền với việc phát triển kinh tế, phát triển khoa học, kỹ thuật là việc xây dựng nền văn hoá mới, xây dựng con người mới. Trong cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Đảng ta đã khẳng định: “phải chăm lo bồi dưỡng hình thành con người mới“.
CHƯƠNG I: KHÁI LƯỢC VỀ SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KHOA HỌC MỸ HỌC
I – KHÁI LƯỢC LỊCH SỬ MỸ HỌC TRƯỚC MÁC
Khoa học là hệ thống nhất, có nguyên lý xuất phát, có đối tượng, có phương pháp nghiên cứu, có hệ thống khái niệm và phạm trù khu biệt, có lịch sử phát sinh và phát triển.
Mỹ học trở thành một khoa học độc lập được diễn ra trong một quá trình lâu dài. Trước khi trở thành một khoa học độc lập, các tư tưởng mỹ học của loài người đã xuất hiện từ rất sớm trong các nền văn hoá Đông – Tây cổ đại.
Những mốc đầu tiên quan trọng nhất, tiêu biểu nhất trong lịch sử mỹ học của loài người ở phương Tây phải kể đến hai nhà mỹ học lớn, đồng thời cũng là hai hệ thống mỹ học đối lập nhau là: Platôn và Arixtốt.
1. Platôn (427-347 trước Công nguyên)
Platôn là một học giả uyên bác. Các tư tưởng mỹ học của ông được bàn đến trong một số tác phẩm chính như: Nhà nước lý tưởng, Phèdre, Ion, Yến tiệc, Grand Hippias.
a) Vấn đề cái đẹp
Platôn coi cái đẹp là một ý niệm. Cái đẹp là ý niệm chung được “thâm nhập” vào các hiện tượng cụ thể mà trở thành vật đẹp.
Trong đối thoại Phèdre, Platôn đã cho rằng cái đẹp có tính vĩnh cửu trong mọi thời gian, mọi địa điểm, mọi ý nghĩa bởi vì nó là ý niệm chứ không phải là vật cụ thể.
Trong cuốn Grand Hippias, thông qua đối thoại giữa Xôcrát và Hippias, Platôn đã cho Xôcrát đặt ra câu hỏi: đẹp là gì. Hippias trả lời: “đẹp là một cô gái đẹp”. Xôcrát lại hỏi: “có lẽ nào con ngựa cũng có thể đẹp được chăng?” Câu trả lời là không phải con ngựa nào cũng đẹp. Xôcrát lại hỏi: “chậu đất có đẹp được chăng?” Câu trả lời là “không phải chậu đất nào cũng xấu”.
Cuối cùng bằng lời của Xôcrát, Platôn đã dẫn đến hai kết luận:
- Người ta hỏi đẹp là gì, thì tại sao lại trả lời cái đẹp là cô gái đẹp.
- Cái đẹp là cái khó, nhưng nó phổ biến và trừu tượng bởi vì nó là linh hồn của mọi vật cụ thể. Như ở ý niệm cái bàn, con ngựa, cô gái trở nên đẹp. Vậy cái đẹp là một ý niệm tồn tại độc lập, chi phối mọi hiện tượng cụ thể.
b) Ý niệm trong nghệ thuật
Trong cuốn Nhà nước lý tưởng, Platôn đã cho rằng: nếu nghệ thuật bắt chước tự nhiên là bắt chước cái không bản chất, bởi vì giới tự nhiên chỉ là cái vẻ bề ngoài của thế giới giới chân thật. Cái bản chất thực sự của thế giới là ý niệm.
Nếu nghệ thuật bắt chước giới tự nhiên là bắt chước cái bóng của ý niệm và do đó nghệ thuật đầy chỉ là cái bóng của cái bóng.
Ông viết: “Không thể nạp thơ ca nào có tính bắt chước (vào Nhà nước lý tưởng). Theo tôi tất yếu phải loại trừ một cách tuyệt đối thơ ca đó là việc đương nhiên”.
luận bắt chước của tư duy nghệ thuật cổ đại để chứng minh cho tính non yếu, tính phiến diện, tính “một hình tượng mà không phải là cái bao trùm của nghệ thuật“.
c) Lý luận của Platôn về sáng tạo nghệ thuật
Lấy tư tưởng coi cái đẹp là một ý niệm làm nền tảng, Platôn đề ra học thuyết linh cảm trong sáng tạo nghệ thuật.
Trong tác phẩm đối thoại Ion, Platôn cho rằng nhà nghệ sĩ không có tri thức thật đối với sự việc mình miêu tả, sáng tạo nghệ thuật chủ yếu là dựa vào linh cảm.
Học thuyết linh cảm của Platôn cho rằng, sáng tạo thơ là không có tính người, nó là do thần thở nhập. “Những bài thơ hay, thơ đẹp không có tính người, không phải là tác phẩm của người, chúng có tính thần thánh và do thần làm ra. Các nhà thơ không phải cái gì khác hơn là người phát ngôn cho thần thánh. Mỗi nhà thơ là vật sở hữu của một vị thần mà ông ta chịu ảnh hưởng. Chính để chứng minh điều này mà thần đã cố ý đặt bài thơ tinh hay nhất vào miệng một nhà thơ tồi nhất”.
Theo Platôn, “sáng tác” nghệ thuật thuật không phải là một thứ kỹ nghệ mà là một thứ linh cảm, do một loại thần lực làm phản chấn giống như điều xảy ra đối với hòn đá nam châm mà mọi người thường gọi là hêraclê. Hòn đá đó không chỉ hút những vòng sắt mà còn truyền sức hút cho các vòng sắt. Nữ thần thơ ca cũng giống hòn đá nam châm, nàng truyền linh cảm cho một số người rồi tiếp tục truyền tạo thành một vòng sợi xích.
Trong học thuyết linh cảm của Platôn, “nhà thơ trở thành không có lý trí khi họ làm các câu thơ hay… Tâm linh của họ sau khi vừa rút khỏi lý trí sẽ là nguồn cảm hứng từ thần thánh. Cái đầu của họ cũng giống như của những nhà tiên tri sau khi đã hết cảm hứng thì họ không hiểu họ đã nói cái gì”.