Tải FREE sách Khói Trời Lộng Lẫy PDF có tiếng Việt

CHƯƠNG 1

Tiếng mưa lặng lẽ bắt đầu từ phía sông, rồi lan dần qua những hàng cây, những mái lá mục nát, cuối cùng đổ ào trên mái nhà tôi. Những giọt nước trượt dài theo tàu lá, rơi xuống đất nghe ướt lạnh. Gió lùa qua khe vách rách, cắt vào da thịt buốt đến dựng người.

Tôi ngồi dậy, kéo tấm mền ngắn cũ đắp lên người thằng Phiên. Cái mền ngắn đến mức kéo lên che cổ thì hở chân, mà đắp kín chân lại thì vai trần lộ ra. Tôi khẽ chạm tay vào nó, như một thói quen mỗi đêm. Có khi nó cười trong mơ, có khi càu nhàu hay gạt tay tôi đi, nhưng dù thế nào tôi vẫn thấy vui — bởi còn được chạm vào nó, nghĩa là nó vẫn còn ở đây, bên tôi.

Đêm nay thì khác. Khi tay tôi khẽ đặt lên mũi nó, khi đầu gối xương xẩu của nó vô tình đụng vào sườn, tôi bỗng thấy một khoảng cách xa xăm. Dù nằm cạnh tôi, nhưng dường như nó đã đi rồi — theo chiếc xáng cơm, cùng những người đàn ông xa lạ. Họ rời cồn chiều qua, giữa trời giông gió, mưa giăng. Không gì ngăn được họ, cũng chẳng gì ngăn nổi gã đàn ông thô tục ấy đến tìm tôi, chìa ra tờ báo cũ úa vàng, giọng đầy mỉa mai hỏi tôi có gì để đổi lấy.

Tôi lặng đi. Không phải vì sợ, mà vì tờ báo ấy có in ba bức ảnh: ba tôi, “Anh”, và tôi — năm hai mươi ba tuổi. Hình tôi trong bộ hồ sơ xin việc, tóc vén tai, nụ cười nhạt và đôi mắt buồn. Dưới tấm hình, bài báo viết về hành trình tìm kiếm đứa con gái mất tích mười ba năm trước.

Ngày hai mươi ba tháng tám. Hôm đó tôi và Phiên có lẽ đang trên một chuyến xe đò, hay trốn trong toa tàu hôi hám, hoặc nấp trong căn phòng trọ ẩm mốc. Cũng có thể chúng tôi đang ngồi ghe vượt qua khúc sông xanh rì rặng dừa nước. Nghe ai đó than rằng “cho tiền cũng không lên cái cồn này ở”, tôi bỗng kêu ghe tấp vào bờ. Tài công ngạc nhiên, nhưng tôi chỉ cười, bồng Phiên bước lên cồn, nói khẽ: “Về tới nhà rồi, cưng ơi.”

Từ đó, xóm Cồn thành nơi nương náu. Phiên ngủ trên vai tôi, không biết rằng cuộc đời nó đã rẽ sang một hướng khác — sống giữa lau lách, sông nước, và những mái nhà thưa thớt.

---

Dù xa cách ngàn cây số, những giấc mơ vẫn kéo tôi về lại nơi xưa. Ban ngày, tôi vẫn quen với nhịp sống yên bình: trồng rau, vá mái, nhìn Phiên chập chững bước đi trên đất ẩm. Đêm đến, trong mơ, tôi lại thấy mình trở về “Viện di sản thiên nhiên và con người” — nơi lưu giữ những mảnh ký ức và cái đẹp mong manh.

Tôi thấy mình đi qua hành lang dài, giữa những tấm pano treo đầy khẩu hiệu: “Giữ gìn cái đẹp như giữ nhịp đập trái tim”, “Không có gì là mãi mãi, hãy cất giữ thế giới này.” Tôi tò mò, cảm thấy nhỏ bé trước những chữ to lớn đó. Cánh cửa gỗ mở ra chậm chạp, ánh sáng ùa vào, còn tôi thì như bước ra từ bóng tối.

Có những căn phòng tràn ngập ánh sáng và hơi thở của biển, có nơi chỉ toàn hình ảnh, âm thanh, hoặc những giấc mơ dang dở. Mỗi lần tỉnh dậy, tôi vẫn thấy trong lòng đầy rung động, như vừa chạm vào điều gì thiêng liêng nhưng đau đớn.

Tôi nhớ khi đến phỏng vấn xin việc ở Viện. Người đàn ông đối diện tôi, lạnh lùng, giọng nói hờ hững. Anh hỏi tôi có kinh nghiệm gì. Tôi cười, kể ra đủ thứ nghề tạp nham từng làm để sống — phục vụ, rửa chén, phát tờ rơi, trông trẻ, xé vé rạp chiếu phim. Rồi không hiểu sao, tôi nói: “Tôi biết lắng nghe người ta nói.”

Anh nhướn mày, nửa giễu cợt, nửa tò mò: “Vậy em nghe thế nào?” Tôi đáp, vẫn giữ vẻ thản nhiên: “Tôi từng làm… bồ mướn.”

Tôi kể, không chút xấu hổ, về một người đàn ông từng thuê tôi làm “bạn” vài giờ mỗi tuần. Chúng tôi nói chuyện, uống cà phê, đôi khi chỉ im lặng. Một lần anh khóc, tôi cho anh mượn vai. Chỉ thế thôi. Tôi vẫn nghĩ, vai này đã được trả tiền. Từ đó anh biến mất, không bao giờ gọi lại.

Khi kể đến đó, tôi ngừng. Người đàn ông trước mặt khép hồ sơ, bắt tay: “Từ nay, cô sẽ lắng nghe thiên nhiên nói.” Bàn tay anh lạnh và hời hợt, nhưng tôi lại thấy vui, như được thừa nhận một phần trong thế giới này.

---

Người xóm Cồn đồn rằng tôi từng yêu một người bị phản đối, bỏ nhà theo anh, sinh thằng Phiên rồi bị bỏ rơi. Họ bảo tôi về đây để chờ ngày được tha thứ. Tôi không bao giờ giải thích, chỉ cười, vì lời đồn cũng chẳng sai hoàn toàn.

Ở đây, ai cũng đang trốn khỏi một điều gì đó. Ông Sáu Câu từng ở tù, chị Thắm chạy trốn đòn ghen, chị Thiện bỏ chồng con và món nợ hụi. Cái cồn nhỏ giữa dòng sông Mê mênh mông là chốn lưu đày của những kẻ không còn nơi nào khác để đi. Chiều nào bìm bịp kêu, tôi nhìn về phía chân trời, tự hỏi — còn ai đang tìm tôi không?

---

Tôi vẫn thường nhớ về những căn phòng trong Viện. Nơi ấy, giữa vô vàn tủ kệ cao ngất, người ta lưu giữ hàng ngàn khay dữ liệu về thiên nhiên, con người, âm thanh, ánh sáng — tất cả những gì được coi là “đáng giữ lại”. Tôi đã ngồi hàng giờ giữa không gian ấy, thấy lòng mình nhỏ bé và rưng rưng.

Tôi nhớ lần đầu chạm tay vào thiết bị ghi âm, hồi hộp như sắp phạm tội. Công việc của tôi là đi khắp nơi, ghi lại âm thanh và hình ảnh của cuộc sống — tiếng mưa, tiếng gió, tiếng người thở dài hay nụ cười giữa buổi chợ.

Có lần, tôi bật lại đoạn ghi âm cũ — giọng “Anh” hỏi khẽ: “Đói bụng không?” Chỉ vậy thôi, mà tôi bật khóc. Có lẽ vì những điều giản dị như vậy mới khiến ta thấy mình vẫn còn sống.

Tôi nhận ra, việc “lắng nghe thiên nhiên” không chỉ là công việc. Đó là cách tôi tồn tại — lắng nghe để cảm nhận, để lưu giữ, để tìm lại phần nhân tính còn sót lại trong mình, giữa cuộc đời đầy những mất mát và xa cách.

---

CẢM NHẬN

Chương đầu Khói trời lộng lẫy mở ra như một khúc nhạc buồn giữa miền sông nước. Giọng văn Nguyễn Ngọc Tư vẫn đặc trưng — lặng, thấm, và day dứt. Người phụ nữ kể chuyện vừa sống trong hiện tại, vừa bị kéo ngược về quá khứ bằng những cơn mơ và ký ức.

Mưa, xóm cồn, Viện di sản, và thằng Phiên — tất cả đan cài như một giấc mộng nhiều tầng, nơi hiện thực và hoài niệm hòa lẫn. Cái “lắng nghe thiên nhiên” không chỉ là nghề, mà là cách nhân vật đi tìm lại bản thể giữa thế giới tan hoang.

Nguyễn Ngọc Tư khiến người đọc vừa thấy nặng lòng, vừa xót xa cho một người đàn bà luôn cố giữ lại những điều đẹp đẽ — dù biết rằng “không có gì là mãi mãi”.