Tải FREE sách Đừng Chạy Theo Số Đông PDF

Câu hỏi đặt ra liệu ai sẽ làm thuê nếu tất cả mọi người đều làm chủ doanh nghiệp, và tác giả cho rằng chính mình sẽ được săn đón. Tuy nhiên, thực tế là từ khi sinh ra, chúng ta đã được dạy phải làm việc cho người khác, chỉ một phần trăm nhỏ được dạy khác. Tác giả nhấn mạnh rằng cuốn sách không chỉ nói về việc làm thuê hay làm riêng, mà còn về một hệ tư duy ngầm lớn hơn: “chạy theo số đông”. Hầu hết mục đích sống và thói quen của chúng ta không do bản thân quyết định mà bị ảnh hưởng bởi đám đông một cách vô thức. Sức hút vô hình này thuyết phục chúng ta rằng đó là “đam mê” hay “mục đích sống”, hoặc thúc giục “kiên trì” theo đuổi một tương lai hứa hẹn.

Giống như sức hút của nam châm, chúng ta bị kéo đi theo con đường mà số đông chọn, dù không nhìn thấy, nghe thấy hay cảm nhận được. Con đường “thành công” thông thường mà đám đông đề ra là học thật giỏi, tham gia nhiều hoạt động, lấy nhiều bằng cấp rồi xin việc ở công ty lớn, có lương cao. Mọi người tự hào về những thành tựu này, chấp nhận đánh đổi 5 ngày làm việc cực nhọc để lấy 2 ngày cuối tuần, trong suốt nhiều năm.

Tuy nhiên, tác giả đặt câu hỏi về sự đánh đổi này trong suốt cuộc đời, liệu có đáng để dành 65 năm học và làm việc chỉ để có 10-15 năm “về hưu” nhàn rỗi, nhất là khi sức khỏe và đam mê có thể đã cạn kiệt. Cuốn sách sẽ cho thấy sự “tự hào” về con đường truyền thống này thực chất là sự cầm tù chứ không phải giải phóng. Tác giả cũng làm rõ rằng cuốn sách không khuyến khích trở nên kiêu ngạo hay xa lánh số đông. Thay vào đó, nó phơi bày sự cực đoan và hệ thống tư duy công nghiệp của đám đông, giúp người đọc trở thành một phần của “số ít” bình thường, hiện đại nhưng khiêm nhường, nhận ra rằng bản thân đám đông cũng chỉ là những nạn nhân của hệ thống này.

Vào một buổi sáng thứ Bảy mưa gió, người kể chuyện quan sát một đàn kiến hối hả chạy thành hàng dài trước sân nhà, đã quen thuộc và xuất hiện từ rất lâu. Khác với mọi lần, hôm nay có thời gian rảnh rỗi, bộ não cho phép lang thang, người kể chuyện tự hỏi tại sao lũ kiến cứ phải chạy theo một hàng quy củ mà không tách đàn, tại sao chúng phải “chịu đựng” và không theo đuổi tự do. Nhìn đàn kiến từ trên cao, người kể chuyện cảm thấy mình như “Chúa Trời”, có quyền sinh sát và nhìn thấy sự “ngu xuẩn” trong vòng đời lặp đi lặp lại, như bị lập trình trong gen.

Tuy nhiên, với vai trò là một vị Chúa tốt, người kể chuyện chỉ muốn làm một thí nghiệm nhỏ: tách một chú kiến khỏi đoàn, thả nó ra bãi đất trống. Quan sát thấy chú kiến bò vô hướng một lúc rồi quay lại hòa mình vào đàn, người kể chuyện suy ngẫm rằng có lẽ nó bị lực hấp dẫn vô hình của đám đông hút lại, hoặc đã được lập trình sẵn để mãi mãi chạy theo đàn và biến mất. Cuối tuần trôi qua nhanh chóng, Thứ Hai lại đến. Tiếng chuông báo thức quen thuộc lúc 5:45 sáng vang lên, người kể chuyện lại bấm nút “Snooze” lần thứ 3098 để cố gắng cứu vãn sự thiếu ngủ kinh niên. Đến 6:30 sáng, người kể chuyện vội vã vệ sinh cá nhân, ra khỏi nhà và hòa mình vào dòng xe cộ ồn ào.

Tiếng còi xe inh ỏi đã trở nên quen thuộc đến mức mất cảm giác, chỉ còn chú ý đến con đường quen thuộc dẫn đến chỗ làm. Nhìn những người lái xe xung quanh với vẻ mặt tất bật, bận rộn và căng thẳng giống mình, người kể chuyện nhận ra họ cũng chỉ đang đi và về, lặp lại chuỗi ngày đó. Họ cũng giống như những con kiến, chỉ quan tâm đến con đường và công việc, tìm kiếm sự an ủi nhỏ nhoi khi thấy mình không cô độc, rằng tất cả mọi người đều đang làm điều tương tự. Họ tự an ủi rằng công việc này chỉ là “tạm thời”, nhưng sự “tạm thời” đó đã kéo dài gần 10 năm.

Người kể chuyện tự hỏi, nếu lối đi này là đúng đến mức cả xã hội phải tuân theo, tại sao mọi người không cảm thấy hạnh phúc? Tại sao cứ đi rồi về, lặp lại cho đến lúc chết một cách tự hào, giống như những con kiến? Nhìn từ trên cao, biển xe cộ ồn ào chỉ là những chấm nhỏ giống nhau, và người kể chuyện nhận ra mình cũng chỉ là một chấm nhỏ trong đó, hòa mình vào đám đông vô hạn. Đèn xanh bật lên, đoàn xe lại tiếp tục lăn bánh, kéo người kể chuyện theo. Cuối cùng, người kể chuyện nhận ra mình không còn là “Chúa Trời” như từng nghĩ, mà chỉ là một con kiến, mất hút trong số đông.

Khi bạn cố gắng suy nghĩ khác biệt, bạn sẽ gặp sự phản đối từ nhiều người, họ viện cớ là “vì tốt cho bạn” nhưng thực chất là muốn bạn giống họ. Những người này sống một cuộc đời an toàn, vô vị, nhàm chán, hời hợt, chỉ đối phó và thiếu đam mê, tuy nhiên lại tự hào về cuộc sống tạm ổn của mình sau khi giấu đi những nỗi lo và tự lừa dối bản thân. Họ, giống như những con kiến “gạo cội”, xem mình là có kinh nghiệm hơn và nhiệt tình đưa ra “định hướng” cùng lời khuyên cho bạn.

Lời khuyên của họ, dù mang vẻ khôn ngoan, về bản chất vẫn xuất phát từ tư duy của những con kiến trong một “biển kiến vô hạn”. Khi đưa ra lời khuyên, họ cảm thấy bản thân quan trọng hơn và giảm bớt sự bất an của chính mình. Phần lớn cuộc đời chúng ta bị vây quanh bởi “đàn kiến trung bình và giống nhau”. Đây là thực tế, không phải vì họ xấu mà vì họ có tư duy giống nhau, dù ảo tưởng mình nghĩ khác. Họ đều trải qua nền giáo dục tương tự, nghe nhạc giống nhau, đọc tin tức giống nhau, chịu ảnh hưởng từ những lời khuyên giống nhau và chơi với những người có tư duy tương đồng. Những người có tư duy khác biệt sẽ bị coi là “không hợp” hoặc tự tách ra khỏi đàn để tìm đến những nhóm khác.