**Lời tựa** **M**ục đích của cuốn MBA Trong tầm tay – Chiến lược tái bản lần hai này tương tự như ấn bản đầu tiên: cung cấp tư duy và khả năng thực hành tối ưu trong lĩnh vực quản trị chiến lược (hay chiến lược kinh doanh) cho các đối tượng độc giả sau: * Các nhà quản lý, những người đã có bằng MBA quan tâm đến việc cập nhật kiến thức về quản trị chiến lược. * Bất kỳ ai đang làm việc tại các công ty muốn tìm hiểu về mục đích, bản chất cũng như các quy trình quản trị chiến lược. * Sinh viên – đã tốt nghiệp hoặc chưa tốt nghiệp – cần những tư liệu có đủc của các nhà tư tưởng hàng đầu trong lĩnh vực này. Cuốn sách này có thể cung cấp các nội dung cần bản hoặc nâng cao liên quan đến quản trị chiến lược. Mặc dù đã giữ lại cấu trúc cũ như trong ấn bản đầu tiên, song phiên bản lần này cũng có một số cải tiến và thay đổi đáng kể: * Năm chương mới mở rộng phạm vi và tầm bao phủ của việc phát triển và thực thi chiến lược. * Tái cấu trúc và mở rộng năm chương có nội dung phản ánh sự thay đổi trong hiện tại và tương lai về lý thuyết và khả năng thực hành quản trị chiến lược. * Trong tất cả các chương, tác giả đã bổ sung các phương pháp phân tích thực hành mới nhất, hoặc các ví dụ minh họa về các trường hợp “thực hành tốt nhất” về quản trị chiến lược trong kỷ nguyên thương mại điện tử. Những người đồng góp vào phiên bản này cũng đã tập hợp những tư tưởng xuất chúng của các nhà lãnh đạo lỗi lạc. Mười bảy bản nhận xét công tác đều là những giáo sư hàng đầu tại các trường chuyên giảng dạy về kinh doanh có uy tín tại Hoa Kỳ và Châu Âu, năm trong số đó là các chuyên gia tư vấn cải cách. Mỗi công tác viên là một chuyên gia trong lĩnh vực của mình; họ đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm khi làm việc tại các tổ chức danh tiếng, ứng dụng các nguyên lý, quy tắc, phương pháp được trình bày một cách chi tiết trong từng chương sách. Các ấn phẩm đã xuất bản cũng như những hoạt động tư vấn của họ đã được chứng minh trên phạm vi toàn cầu. Mục “Thông tin tác giả” ở phần cuối cuốn sách trình bày chi tiết về thành tích của các nhân vật này. Cuốn MBA Trong tầm tay – Chiến lược chủ trọng vào bốn vấn đề sau: 1. **Quản trị chiến lược là gì?** Các nhà quản trị sẽ làm công việc gì khi họ tham gia vào quá trình quản trị chiến lược? Quản trị chiến lược có gì khác và vì sao lại khác với các loại quản trị khác, chẳng hạn như quản trị tài chính hay quản trị nguồn nhân lực? Vì sao quản trị chiến lược đóng vai trò quan trọng? 2. **Chiến lược là gì?** Làm thế nào để nhân biết được chiến lược của một công ty? Chiến lược giữa các công ty khác nhau như thế nào? Những khác biệt chủ yếu yêu cầu chiến lược của các công ty xét theo từng cấp độ, chẳng hạn như chiến lược của một tập đoàn so với chiến lược của một đơn vị kinh doanh? 3. **Công ty nên làm gì khi muốn thiết lập hoặc thay đổi chiến lược kinh doanh?** Nên thực hiện các phân tích gì? Làm thế nào để công ty có thể phân tích môi trường kinh doanh? Làm thế nào để các nhà quản trị có thể tiến hành phân tích về công ty của họ? Một công ty có thể xác định, phát triển và đánh giá các lựa chọn chiến lược của mình như thế nào? Hiện có những phương pháp phân tích nào? 4. **Yếu tố để thực thi một chiến lược?** Các nhà quản trị thực hiện chiến lược như thế nào? Công ty sẽ được điều hành tốt hơn như thế nào với một quan điểm thực thi chiến lược một cách đầy đủ và hiệu quả hơn? Vì sao cần có sự liên kết chặt chẽ giữa việc phát triển chiến lược và thực thi chiến lược. **PHẦN MỞ: CHIẾN LƯỢC: THÔNG THỦY THỊ TRƯỜNG** Lý do chính của việc đầu tư vào nhân tài và những nguồn lực quý giá vào hoạt động nghiên cứu, phân tích và phát triển một chiến lược – bất kể chiến lược đó được chăm chút, truyền đạt và thực thi như thế nào – là nó cho phép mọi công ty phát triển mạnh mẽ ở thị trường bên ngoài, và đặc biệt là trong thế giới của khách hàng và đối thủ. Mỗi chiến lược bao gồm năm tập hợp các lựa chọn – đầu tư vào sản phẩm, phân khúc khách hàng và công nghệ; chức năng và hình thức chào hàng cũng như mức độ dịch vụ; lựa chọn thị trường mục tiêu và giá cả – cho phép công ty thu hút khách hàng, bán sản phẩm để tạo ra lợi nhuận và giữ được khách hàng. Thiếu một chiến lược hiệu quả, công ty sẽ không thể giữ được những gì tạo nên thành công về tài chính trong thị trường tương lai lẫn những gì tạo nên thành công về tài chính trong thị trường tương lai và các nhà đầu tư sẽ gặp phải rất nhiều vấn đề. Chiến lược phải xác định đúng những phương cách giúp công ty có thể vượt trên đối thủ. Không có chiến lược, một công ty sẽ luôn luôn luồn đối thủ đó. Chương giới thiệu về quản trị chiến lược trên trên thị trường. Từ Chương 2 đến Chương 5 sẽ trình bày vào chương 1 với 6 lợi thế khác nhau: (1) chiến lược tập đoàn, (2) chiến lược đơn vị kinh doanh, (3) chiến lược toàn cầu, (4) chiến lược doanh nghiệp nhỏ, (5) chiến lược số (digital strategy) và (6) chiến lược chính trị. Các chương này sẽ minh họa đầy đủ về mối liên hệ cũng như tính hữu ích của chiến lược và thực thi chiến lược kinh doanh. Rõ ràng, những thách thức cụ thể trong việc thiết kế và thực thi chiến lược có sự khác biệt rất lớn. Chương 1 – “Quản trị Chiến lược Thích ứng” của Liam Fahey và R. Randall – cho rằng chiến lược của mọi công ty phải đồng thời nhằm vào mục tiêu dựa trên nền tảng cho sự thành công trong tương lai và nỗ lực vượt trên đối thủ trong môi trường cạnh tranh hiện nay. Để đạt được mục tiêu này, các nhà quản trị phải tìm hiểu những thay đổi cơ bản trong môi trường cạnh tranh cũng như mối liên hệ và các yếu tố của chiến lược. Chương này bàn về các yếu tố của chiến lược, phạm vi, đặc điểm và mục tiêu – đồng thời chỉ ra cách thức mà yếu tố này có thể kết hợp với ba loại chiến lược khác nhau – chiến lược phát triển, chiến lược cách và chiến lược lợi nhuận. Kết thúc sẽ là những thuộc tính căn bản của chiến lược. Chương 2 – “Chiến lược Tập đoàn: Quản trị Doanh nghiệp” của H. Kurt Christensen – đưa ra các lựa chọn mà những nhà quản trị của các công ty đa thành viên thường phải đối mặt khi phân tích lựa chọn giữa những ngành kinh doanh tiềm năng và ngành kinh doanh hiện thời: Họ nên đầu tư vào ngành kinh doanh nào? Họ nên rút khỏi đâu từ ngành kinh doanh nào? Ngành nào nên được phân chia, sau đó được phát triển và quản lý với tư cách những doanh nghiệp ngành toàn bộ đó? Làm thế nào để tạo ra sự hợp lực và tăng cường sức mạnh giữa các đơn vị kinh doanh hoặc các lĩnh vực kinh doanh? Chương này sẽ nghiên cứu về ba phương pháp thực tại của lựa chọn ngành kinh doanh của một tập đoàn: phân tích nội bộ, chiến lược và loại bỏ. Chương 3 – “Chiến lược Đơn vị Kinh doanh: Tìm Kiếm Lợi Thế Cạnh tranh” của Anil K. Gupta – đưa ra những cách thức hoàn thiện chiến lược dành cho các đơn vị kinh doanh, cung cấp bài học ứng dụng đối với các tổ chức kinh doanh đơn lẻ có quy mô lớn. Ông cũng đưa ra năm nhiệm vụ trung tâm nhằm sáng tạo chiến lược của các đơn vị kinh doanh: (1) xác lập các mục tiêu đơn vị kinh doanh, (2) xác định quy mô đơn vị kinh doanh, (3) xác định các cơ sở lợi thế cạnh tranh, (4) thiết kế hệ thống chuỗi giá trị của đơn vị kinh doanh và (5) quản lý chuỗi giá trị. Chương này cũng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các phương thức phân tích lựa chọn và xây dựng chiến lược cho các đơn vị kinh doanh.
Làm thế nào để tạo ra sự hợp lực và tăng cường sức mạnh giữa các đơn vị kinh doanh hoặc các lĩnh vực kinh doanh? Chương này sẽ nghiên cứu về ba phương pháp thực tại của lựa chọn ngành kinh doanh của một tập đoàn: phân tích nội bộ, chiến lược và loại bỏ. Chương 3 – “Chiến lược Đơn vị Kinh doanh: Tìm Kiếm Lợi Thế Cạnh tranh” của Anil K. Gupta – đưa ra những cách thức hoàn thiện chiến lược dành cho các đơn vị kinh doanh, cung cấp bài học ứng dụng đối với các tổ chức kinh doanh đơn lẻ có quy mô lớn. Ông cũng đưa ra năm nhiệm vụ trung tâm nhằm sáng tạo chiến lược của các đơn vị kinh doanh: (1) xác lập các mục tiêu đơn vị kinh doanh, (2) xác định quy mô đơn vị kinh doanh, (3) xác định các cơ sở lợi thế cạnh tranh, (4) thiết kế hệ thống chuỗi giá trị của đơn vị kinh doanh và (5) quản lý chuỗi giá trị. Chương này cũng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các phương thức phân tích lựa chọn và xây dựng chiến lược cho các đơn vị kinh doanh. Chương 4 – “Cạnh tranh Địa điểm kinh doanh: Tăng Lợi thế cạnh tranh thông qua Chiến lược Toàn cầu” của tác giả Michael E. Porter – cảnh báo rằng các chiến lược gia của các tập đoàn, đơn vị kinh doanh hoặc doanh nghiệp nhỏ đang đứng trước ngày càng nhiều cơ hội không giới hạn về lãnh thổ, đường đầu với nhiều đối thủ từ nhiều vùng miền khác nhau và đối mặt với các khách hàng và nhà cung cấp đòi hỏi quy mô hoạt động trên phạm vi quốc tế. Vì vậy, bất kỳ công ty nào muốn nắm vị trí thống lĩnh hoặc trở thành công ty dẫn đầu về nhóm sản phẩm hoặc một lĩnh vực cụ thể nào đó cần phải chú trọng vào các vấn đề để cùng như những thách thức liên quan đến việc phát triển và thực thi một chiến lược toàn cầu. Porter sẽ cung cấp khuôn mẫu phân tích giúp thấu hiểu sự cạnh tranh toàn cầu. Ông cũng sẽ giải thích tầm quan trọng của chiến lược địa điểm: phương cách quyết định vùng địa lý tại một quốc gia mà công ty sẽ đặt trụ sở chính hoặc một hay cơ sở khác của mình như R&D, sản xuất, tiếp thị hay bán hàng. Chương 5 – “Chiến lược dành cho Doanh nghiệp nhỏ” của Irene M. Duhaime – nhấn mạnh tầm quan trọng của chiến lược đối với các doanh nghiệp nhỏ có số nhân viên dưới 500, bao gồm các doanh nghiệp mới thành lập, doanh nghiệp tự doanh (thường là các công ty kinh doanh sản phẩm duy nhất) hoặc các công ty tư nhân. Mặc dù chiến lược sẽ đưa ra một số thách thức tiêu biểu trong loại hình công ty này, song các công ty nhỏ cũng phải tiếp tục đường đầu với các vấn đề về chiến lược trung tâm đã được bàn đến ở các chương trước: Họ tham gia vào lĩnh vực kinh doanh nào và lĩnh vực đó có thể thay đổi như thế nào? Họ cạnh tranh bằng cách nào để thu hút, giành được và giữ chân được khách hàng? Và, họ theo đuổi những mục tiêu nào? Chương này sẽ giải thích mỗi lựa chọn chiến lược: lựa chọn trong số các lựa chọn này là đặc biệt đối với – hoặcc khác biệt bởi – nhiều loại doanh nghiệp nhỏ khác nhau, chẳng hạn như các doanh nghiệp mới thành lập và các doanh nghiệp gia đình đã có thời gian hoạt động khá dài. Trong Chương 6 – “Chiến lược Số”- Jeffrey Sampler sẽ chứng minh mạng Internet và nền kinh tế điện tử phát triển nhanh chóng mà nó tạo ra đã thách thức những ý tưởng cơ bản về chiến lược của chúng ta như thế nào. Ông liệt kê các nguyên tắc mới trong việc thống lĩnh thế giới số. Chương này sẽ mô tả chi tiết về làn sóng kinh doanh điện tử – thông qua sự thay đổi không đồng đều và rộng khắp mà nó mang đến – vừa biểu trưng cho cơ hội lớn vừa là mối hiểm họa chính đối với mọi công ty. Để áp dụng những chiến lược chiến lược lớn trong thế giới mà mạng Internet đóng vai trò thông soái, các công ty sẽ cần phải khảo sát lại trước hết là bản chất và lượng tài sản của họ, làm thế nào họ có thể khuyến khích và tăng cường đổi mới (người mở đầu chiến lược mới), cũng như làm thế nào họ có thể ra quyết định nhanh hơn và thông minh hơn.