Tôi vẫn còn nhớ như in cảm giác của mình khi lần đầu tiên nghe Spencer Johnson kể câu chuyện về những miếng phô mai của ông. “Ai lấy miếng phô mát của tôi?” là một câu chuyện thuật lại những đổi thay liên tục diễn ra trong một Mê Cung, nơi có bốn nhân vật thú vị luôn tất bật đi tìm những miếng Pho Mát cho mình. Trong câu chuyện, những khi phải đối mặt với sự thay đổi thì hai chú chuột lại có những phản ứng tốt hơn bởi chúng suy nghĩ rất đơn giản, trong khi bộ não và cảm xúc phức tạp của hai anh chàng tí hon chỉ làm cho sự việc rắc rối thêm.
Điều này không có nghĩa là những chú chuột thông minh hơn bởi bất kỳ ai trong chúng ta cũng đều biết rằng con người lúc nào cũng thông minh hơn loài vật. Hai chú chuột và hai anh chàng tí hon trong câu chuyện chính là đại diện cho những tính cách vốn có của con người chúng ta – giản đơn và phức tạp, tích cực và tiêu cực – và câu chuyện chỉ muốn nói rằng: Khi có sự thay đổi, mọi việc sẽ trở nên thuận lợi hơn nếu chúng ta biết chấp nhận và thực hiện những việc đơn giản trước. Một trong những ví dụ điển hình là trường hợp của Charlie Jones, một phát thanh viên rất được yêu thích của đài truyền hình NBC. Anh tiết lộ rằng chính câu chuyện “Ai lấy miếng phô mát của tôi?” đã cứu anh và thực sự làm thay đổi sự nghiệp của anh. Lúc đó, Charlie Jones đã làm việc rất tốt và rất thích công việc phát thanh viên phụ.
Vì thiếu kiến thức về hai môn thể thao này nên Charlie đảm ra vô cùng bất mãn với công việc mới. Anh cảm thấy như mình không được trọng dụng và dần trở nên cáu có với tất cả mọi người. Thật là quá đỗi bất công! Chính cơn giận và sự bực dọc đó đã gây ảnh hưởng xấu lên kết quả của những việc anh đang làm. Tình cờ, Charlie đọc được câu chuyện “Ai lấy miếng pho mát của tôi?” và anh đã tự cười thầm chính bản thân mình. Charlie nhận ra đơn giản là chẳng miếng “Pho Mát quen thuộc” của anh đã bị lấy đi.
Và anh cần phải thích ứng với sự thay đổi đó. Anh ra sức học hỏi thêm kiến thức về hai môn thể thao này. Trong suốt quá trình đó, anh vỡ lẽ ra rằng khi thực hiện một điều gì mới mẻ, mình sẽ cảm thấy trẻ trung hơn. Chẳng bao lâu sau, giám đốc nhìn thấy năng lực và thái độ tích cực của anh trong công việc mới này, nên quyết định giao cho anh một vị trí tốt hơn. Anh tiếp tục gặt hái thêm nhiều thành công hơn bao giờ hết và sau đó được ghi tên trong Bảng danh dự của môn bóng đá chuyên nghiệp – ở vị trí dành cho các bình luận viên xuất sắc nhất.
Thế cạnh tranh của mình chứ không chỉ là tồn tại, do đó họ phải liên tục đổi mới. Miếng “Pho Mát” của họ sẽ phải liên tục di chuyển. Trước đây, có thể họ chỉ muốn những nhân viên trung thành, thì giờ đây họ lại cần những con người năng động, sáng tạo hơn, những người không hạn hẹp tầm nhìn và thoát khỏi những lối mòn, định kiến, “cách thực hiện mọi thứ đều ở xung quanh đây”. Tôi mong rằng sau mỗi lần đọc lại cuốn sách nhỏ này, các bạn sẽ tìm ra một vài điều mới mẻ và hữu ích cho mình, như chính bản thân tôi, và rằng câu chuyện sẽ giúp bạn biết cách ứng phó trước những đổi thay, để từ đó vượt qua và đạt được những thành công.
Và bất cứ điều gì mà bạn mong muốn, mơ ước sẽ luôn đứng về phía bạn. Ai trong chúng ta cũng mong muốn có một cuộc sống bình an, hạnh phúc, thuận lợi và không phải đối mặt với những biến cố, sự đổi thay và những nghịch cảnh. Nhưng có lẽ hơn bao giờ hết, chúng ta phải thừa nhận rằng những khó khăn, thay đổi là điều không thể tránh khỏi trong cuộc sống của thời đại đầy biến động này. Nó như một quy luật tự nhiên, vốn có và không ai có thể điều khiển được. Đó có thể là những thay đổi rất nhỏ như mất một món đồ thân quen, di chuyển chỗ ở hay có một người bạn mới.
Đó cũng có thể là những thay đổi lớn hơn như bước chân vào một môi trường hoàn toàn không thuận lợi hoặc một mối quan hệ tin cậy bị đổ vỡ. Dù là thay đổi nào đi nữa thì sự thay đổi đó cũng sẽ mang lại ít nhiều những bỡ ngỡ, khó khăn hoặc thậm chí đó là cú sốc chưa từng gặp trước đây mà chúng ta cần phải có thời gian để thích nghi và nghị lực để tìm lại chính mình. “Người vững thì đứng lại được, người yếu thì bị cuốn trôi đi”.